Наименование памятника: Памятник народному писателю Казахстана Абу Сарсенбаеву (1905-1995гг.)
Типологическая принадлежность: сооружение монументального искусства
Периодизация памятника: 2015 г.
Местонахождение памятника: город Атырау, аллея в микрорайоне Алмагуль
Исторические данные: Абу Сарсенбаев (15 октября 1905 года в селе Ботакан Курмангазинского района Атырауской области - 25 ноября 1995 года в Алматы) - поэт, писатель. Народный писатель Казахстана (1996). Ветеран Великой Отечественной войны. Он является обладателем ордена «Парасат». Окончил советско-партийную школу в Астрахани (1929). Окончил Алматинское высшее коммунистическое сельскохозяйственное училище (1934). В 1942–1947годах он служил в Советской Армии, участвовал в Великой Отечественной войне. Был редактором газеты «Темир жолшы» (1934-1936), директором, заведующим отделом Казахского государственного объединенного издательства (1936-1942), директором Казахского государственного учебно-педагогического издательства (1947-1953), консультантом Союза писателей (1953-1958). А. Сарсенбаев начал заниматься литературой в середине 1930-х годов. Имеет сборники стихов «Дар сердца» (1938), «Клятва» (1939). Его книги «Родина» (1948), «Песня любви» (1949), «Заря Отечества» призваны изобразить героев труда в годы после Великой Отечественной войны. Тема патриотизма и защиты Отечества занимает в его творчестве особое место. В сборник стихов «Денежное облако» (1947) вошли стихи, написанные поэтом на войне. Популярностью пользовались и другие произведения автора в жанре стихов, прозы и пьес. Им самим талантливо переведены на казахский язык творения А. Пушкина, М. Лермонтова, Н. Некрасова, Ш. Петефи и мн.др. стихотворения.
Описание памятника: Памятник расположен в парке микрорайона «Алмагуль». Памятник изображает писателя во весь рост, общая высота скульптуры - 3,5 метра. Автор работы – деятель культуры, член Союза художников Казахстана Айдархан Калхаманов. Средства на его строительство выделены из местного бюджета в рамках государственной программы «Духовное возрождение».
Статус памятника: В списке предварительного учета историко-культурного наследия
Ескерткіштің атауы: Қазақстанның халық жазушысы Әбу Сәрсенбаевтың (1905-1995 жж.) ескерткіші
Типологиялық тиістілік: монументтік өнер құрылысы
Ескерткіштің орналасқан жері: Атырау қаласы, Алмагүл ықшам ауданының аллеясында
Тарихи деректер: Әбу Сәрсенбаев (1905 жылы 15 қазанда Атырау облысы Құрманғазы ауданы Ботақан ауылы – 1995 жылы 25 қарашада Алматы) – ақын, жазушы. Қазақстанның халық жазушысы (1996). Ұлы Отан соғысының ардагері. Парасат орденінің иегері. Астрахандағы кеңес-партия (1929) мектебін бітірген. Алматыдағы жоғары коммунистік ауылшаруашылығы (1934) мектебін бітірген. 1942–1947 ж. Кеңес Армиясы қатарында болып, Ұлы Отан соғысына қатысқан. «Темір жолшы» газетінде (1934–1936) редактор, Қазақтың мемлекеттік біріккен баспасында (1936–1942) директор, бөлім меңгерушісі, Қазақ мемлекеттік оқу-педагогикалық баспасының (1947–1953) директоры, Жазушылар одағында кеңесші (1953–1958) болды. Ә. Сарсенбаев әдебиетке 30-жылдардың орта тұсында араласа бастады. Оның «Жүрек сыйы» (1938), «Ант» (1939) жыр жинақтары бар. «Туған өлке» (1948), «Махаббат жыры» (1949), «Отан таңы» атты кітаптары Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдардағы еңбек қаһармандарының бейнесін жасауға арналған. Оның шығармашылығында Отан қорғау, патриоттық тақырыбы ерекше орын алады. «Ақша бұлт» (1947) жыр жинағына ақын майданда жазған жырларын топтайды. Жазушының бұданда өзге поэма, проза, пьеса жанрдағы еңбектері көпшіліктің көңілінен шықты. Ол А. Пушкин, М. Лермонтов, Ш. Петефи т. б. көптеген жырларын қазақ тіліне аударды.
Ескерткіштің сипаттамасы: Ескерткіш «Алмагүл» ықшам ауданындағы саябақтан орын тепті. Авторы – еліміздің Суретшілер академиясының корреспондент-мүшесі, Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі, мәдениет қайраткері Айдархан Қалмаханов. Ескерткіште жазушының тұтас тұлғасы мүсінделген. Ескерткіштің биіктігі – 3,5 метр. Оның құрылысына қажетті қаражат «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасы аясында жергілікті бюджеттен бөлінген.
Ескерткіш мәртебесі: Тарихи-мәдени мұра объектілерінің алдын-ала есепке алу тізімінде
Monument name: Monument to the nationalwriter of Kazakhstan Abu Sarsenbayev (1905-1995)
Typological affiliation: monumental art structure
Periodization of the monument: 2015
Location of the monument: Atyrau city, alley in Almagul microdistrict
Historical data: From 1936 to 1941,Abu Sarsenbayevheaded the State Publishing House of Kazakhstan.By this time, he had already attracted the attention of the discerning public with the collections "Volga Waves", "Gift of the Heart", "Oath", dedicated to the life aspirations of his contemporaries. He volunteered for the Great Patriotic War and was in the ranks of the army until 1946. Abu returns from the battlefields with the famous collection "White Cloud". This collection has become a symbol of his pure, light poetry. In 1947-53 he served as director of the Kazakh educational and pedagogical publishing house. His textbooks "Native Language", "Reader on Literature" and "Book for Reading" are being transformed into handbooks for students.
The post-war work of Abu Sarsenbayev is dedicated to the heroic everyday life of his compatriots. In the books "An Officer’s Diary", "In the Footsteps of Heroes", the writer with great skill and penetration conveys the inner world of the defenders of the Motherland, achieving the exceptional veracity of the artistic image.
Abu Sarsenbayev became widely known as the greatest master of prose and drama, a caring mentor of the young literary growth. More than one generation of literary connoisseurs read his novels “Those Born on the Waves”, “Melody of the Sea”, and found their way to the hearts of the audience of his plays "Duel" and "Sea Love", staged on the stages of republican theaters. The culmination of his many years of literary activity was the five-volume edition of "Selected Works", rightfully included in the golden fund of Kazakh literature.
Abu Sarsenbayev’s works have been translated into Russian, Ukrainian, Estonian, Tajik, Turkmen, Bulgarian and a number of other languages of the nations of the world. The poet's contribution to literature as a translator is significant. He himself talentedly translated into the Kazakh language the works of A. Pushkin, M. Lermontov, N. Nekrasov, Sh. Petefi, FaizAkhmadFaiz.The multifaceted literary and social activities of A. Sarsenbayev were highly appreciated by the Motherland. Among the seven orders and numerous medals that adorned his chest, the “Parasat” Order of Independent Kazakhstan shone.
Description of the monument: total height of the sculpture - 3.5 meters.
Monument status: In the list of preliminary registration of the historical and cultural heritage of the Atyrau region