Атырау облысы Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының Атырау облысы тарихи-мәдени мұраны зерттеу орталығы мамандары мекеменің 2021 жылғы 1-наурыздағы №11 бұйрығы негізіндежергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің қорғау аймақтарын анықтау жұмыстарын жүргізді.
Жұмыс барысында Атырау облысының бес ауданы аумағындағы тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енген 25 нысан қамтылды. Олар Индер, Жылыой, Қызылқоға, Мақат және Махамбет аудандарында орналасқан.
Оның ішінде:
Ансамбльдер мен кешендердің саны – 5;
киелі объектілер – 1;
монументтік өнер құрылыстары – 19.
Олардың санын аудандарға бөлсек:
Жылыой ауданында – 1;
Индер ауданында – 4;
Қызылқоға ауданында – 9;
Мақат ауданында – 5;
Махамбет ауданында – 6.
Тарих және мәдениет ескерткіштерінің қорғау аймақтарын анықтау жұмысы Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 288-VІ ҚРЗ «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңының 28-бабына және Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2020 жылғы 14 сәуірдегі № 86 бұйрығымен бекітілген «Тарих және мәдениет ескерткішінің қорғау аймағын, құрылыс салуды реттеу аймағын және қорғалатын табиғи ландшафт аймағын және оларды пайдалану режимін айқындау қағидаларын бекіту туралы» ережесіне (бұдан әрі – Ереже) сәйкес орындалды.
Осы орайда, ескерткіштердің қорғау аймағымен қатар құрылыс салуды реттеу аймақтары белгіленді.
2021 жылы қорғау аймақтары анықталатын
жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің
тізімі
|
ЖЫЛЫОЙ АУДАНЫ |
||||
|
1. |
Құлсары ата қорымы |
ансамбльдер мен кешендер |
Құлсары қаласы, 6-ауыл |
|
|
ИНДЕР АУДАНЫ |
||||
|
2. |
Шағатай қорымы |
ансамбльдер мен кешендер |
Жарсуат ауылынан солтүстікке қарай 20 км, Атырау-Индер тас жолының 152 км-нен шығысқа қарай 1 км |
|
|
3. |
Қабдуалы қорымы |
ансамбльдер мен кешендер |
Индербор кентінен оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 7 км |
|
|
4. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Жарсуат ауылы, С.Ділмұқашев көшесі |
|
|
5. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Индербор кенті, Бейбітшілік көшесі, 1 |
|
|
ҚЫЗЫЛҚОҒА АУДАНЫ |
||||
|
6. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Жангелдин ауылы,Ұлықпанов көшесі |
|
|
7. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Жасқайрат ауылы,С.Құлтаев көшесі |
|
|
8. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Қаракөл ауылы,Т.Рысқұлов көшесі |
|
|
9. |
Ақын Абай Құнанбаевтың (1845-1904 жж.) бюсті |
монументтік өнер құрылысы |
Қаракөл ауылы,Т.Рысқұлов көшесі |
|
|
10. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Қоныстану ауылы, Жағалбаев көшесі |
|
|
11. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Миялы ауылы, Қ.Сәтпаев көшесі |
|
|
12. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Мұқыр ауылы, Ғ.Сланов көшесі |
|
|
13. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Сағыз ауылы, Ш.Ізбасов көшесі |
|
|
14. |
Ұлы Отан соғысынан оралмаған жауынгерлерге арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Тасшағыл ауылы, |
|
|
МАҚАТ АУДАНЫ |
||||
|
15. |
Жазушы Сабыр Шәріповтің(1882-1941 жж.) бюсті |
монументтік өнер құрылысы |
Доссор кенті, «Сабыр Шәріпов атындағы Доссор мектеп-интернаты» мемлекеттік мекемесінің алдында |
|
|
16. |
Мұнайлы Ембінің 70 жылдығына орнатылған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Доссор кенті, Ш.Еркешов көшесі |
|
|
17. |
Ұлы Отан соғысында қаза болған жерлес-жауынгерлерге арналған обелиск |
қала құрылысы және сәулет |
Мақат кенті, Н.Шагирова көшесі |
|
|
18. |
Кеңес Одағының батыры Мұса Баймұхановтың (1910-1945 жж.) бюсті 1966 жыл |
монументтік өнер құрылысы |
Мақат кенті, «Мұса Баймұханов атындағы орта мектеп» мемлекеттік мекемесінің алдында |
|
|
19. |
Ұлы Отан соғысының 30-жылдығына арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Мақат кенті, Алаш көшесі |
|
|
МАХАМБЕТ АУДАНЫ |
||||
|
20. |
Ұлы Отан соғысында қаза болғандарға арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Алға ауылы, Орталық көшесі |
|
|
21. |
Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне арналған обелиск |
монументтік өнер құрылысы |
Сарайшық ауылы, |
|
|
22. |
№27 қорым, XIX ғ. |
ансамбльдер мен кешендер |
Есбол ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км |
|
|
23. |
1836-1838 жж. ұлт-азаттық көтеріліс басшылары Исатай Тайманұлы (1791-1838 жж.) мен Махамбет Өтемісұлына (1804-1846 жж.) арналған, 1837 жылы Жайық өзені арқылы өткені туралы естелік стеласы. 1982 жыл (2003 жылы қайтадан жасалынды) |
киелі объект |
Сарытоғай ауылынан батысқа қарай 5 км |
|
|
24. |
Кеңес Одағының батыры Георгий Федорович Канцевтің (1907-1978 жж.) бюсті |
монументтік өнер құрылысы |
Махамбет ауылы, Абай көшесі |
|
|
25. |
Жангелді қорымы |
ансамбльдер мен кешендер |
Таңдай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 22 км
|
|
|
Барлығы 25 ескерткіш |
||||
