Ақын Мұрат Мөңкеұлының (1843-1906 жж.) ескерткіші

ҚАЗ

Ескерткіштің атауы: Ақын Мұрат Мөңкеұлының (1843-1906 жж.) ескерткіші

Типологиялық тиістілік: монументтік өнер құрылысы

Ескерткіштің кезеңділігі:  2019 ж.

Ескерткіштің орналасқан жері: Атырау облысы, Индер ауданы, Индербор кенті.

Тарихи деректер: Мұрат Мөңкеұлы (1843-1906) - айтыскер ақын, жырау. Қазіргі Атырау облысы Қызылқоға ауданы Қарабау ауылында дүниеге келген. Жасынан жетім қалып, ағасы Матайдың қолында тәрбиеленген. Ауыл молдасынан білім алған. Есет би мен Абыл ақыннан өнеге алып, өзі Мұрын жырау Сеңгірбайұлына ұстаздық еткен. Ақындық өнерін ең алдымен айтыс арқылы шыңдап жетілдірген. Қазақ поэзиясындағы аса құнды «Үш қиян», «Сарыарқа», «Қазтуған» атты көлемді шығармаларды дүниеге әкелуші, шежіреші ақын.

Ескерткіштің сипаттамасы: Ескерткіш Индербор кентінің орталығындағы Халыққа қызмет көрсету орталығы ғимаратының алдында орнатылған.  Жалпы биіктігі 5 метр. Тұлғаның ескерткіші қоладан құйылған. Тұғырының қас бетінде аты-жөні жазылған гранит тақта ілінген. Тұғыры қоңыр және ақ түсті гранит тақтайшалармен қапталған. Айналасы түрлі-түсті тастармен төселген. Ескерткіштің авторы – мүсінші Құттыбек Жақып.

Ескерткіштің мәртебесі: Тарихи-мәдени мұра объектілерінің алдын-ала есепке алу тізімінде

РУС

Наименование памятника: Памятник поэту Мурату Монкеулы (1843-1906)

Типологическая принадлежность: сооружение монументального искусства

Периодизация памятника:  2019 г.

Местонахождение памятника: Атырауская область, Индерский район, поселок Индербор.

Исторические данные: Мурат Монкеулы (1843-1906) – айтыскер, поэт, жырау. Он родился в селе Карабау Кзылкогинского района Атырауской области. Остался сиротой в раннем возрасте и воспитывался его братом Матаем. В детстве обучался у сельского муллы. По примеру Есет бия и акына Абыл, он обучал Мурын жырау Сенгирбаевича. Свои поэтические способности он развивал, прежде всего, через айтыс. Он поэт и летописец ценнейших произведений казахской поэзии «Уш Киян», «Сарыарка», «Казтуган».

Описание памятника: Памятник расположен напротив здания Центра обслуживания населения в центре поселка Индербор. Общая высота 5 метров. Памятник выполнен из бронзы. На передней части постамента висит гранитная плита с его именем. Постамент облицован коричневой и белой гранитной плиткой. Он окружен цветными камнями. Автор монумента - скульптор Куттыбек Жакып.

Статус памятника: В списке предварительного учета историко-культурного наследия

ENG

Monumentname: Monument tothe poet Murat Monkeyuly (1843-1906)

Typological affiliation: monumental art structures

Periodization of the monument: 2019

Location of the monument: Atyrau region, Indersky district, Inderbor village.

Historical data: Murat Monkeyuly (1843-1906) - aitysker, poet, zhyrau.He was born in the village of Karabau, Kyzylkoginsky district, Atyrau region.He was left an orphan at an early age and was raised by his brother Matai. As a child, he studied with a rural mullahHe taught Muryn zhyrau Sengirbayevich by the example of Eset biy and akyn Abyl. He developed his poetic abilities, first of all, through aitys. He is a poet and chronicler of the most valuable works of Kazakh poetry as“Ush Kiyan”, “Saryarka”, “Kaztugan”.

Description of the monument: The monument is located opposite the building of the Public Service Center in the center of the village of Inderbor. The total height is 5 meters. The monument is made of bronze. A granite slab with his name hangs on the front of the pedestal. The pedestal is faced with brown and white granite tiles. It is surrounded by colored stones. The author of the monument is the sculptor Kuttybek Zhakyp.

Monument status: Monument of history and culture of local importance

Яндекс.Метрика